O χρόνος μετράει αντίστροφα για την προστατευόμενη περιοχή

Απειλητικά κυλάει ο χρόνος για την προστατευόμενη περιοχή Δέλτα Αξιού, μετά την απόρριψη από το Συμβούλιο της Επικρατείας, τον Αύγουστο που πέρασε, του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για την ανακήρυξη της περιοχής σε Εθνικό Πάρκο και την απαραίτητη θεσμική θωράκισή της, και αυτό, καθώς τον προσεχή Αύγουστο λήγει το καθεστώς προστασίας της περιοχής μέσω υπουργικών αποφάσεων.

Ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου έχει αποστείλει από το Σεπτέμβριο επιστολή προς το Υπουργείο Περιβάλλοντοςπροσφέροντας τη συνεργασία του και ζητώντας την κατά προτεραιότητα ενεργοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών, δεδομένης της πίεσης χρόνου, πριν η περιοχή αφεθεί έρμαιο σε κάθε είδους επεμβάσεις που θα αλλάξουν το χαρακτήρα της.

Οι λόγοι της απόρριψης

Σημειώνεται ότι το ΣτΕ απέρριψε το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος υποδεικνύοντας, μεταξύ άλλων, ότι οι περιβαλλοντικές μελέτες στις οποίες βασίστηκε είναι παλιές. Επίσης, το ΣτΕ ζητεί από το ΥΠΕΝ να προσθέσει τρεις περιοχές που εκτιμά ότι αφαιρέθηκαν παράτυπα: την περιοχή του άνω ρου του Αξιού, συγκεκριμένη έκταση στις δυτικές εκβολές του Γαλλικού ποταμού και τμήμα του υγροτόπου κοντά στον Κορινό Πιερίας, όπου εδώ και χρόνια επιχειρείται η οικοδόμηση παραθεριστικού τουρισμού.

Όσον αφορά την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, πράγματι υλοποιήθηκε το2002, και, καθώς παρέμεινε επί χρόνια στα συρτάρια του υπουργείου χωρίς ποτέ να προχωρήσει η θεσμοθέτηση του Εθνικού Πάρκου, κατέστη ανεπίκαιρη. Το 2018εξασφαλίστηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α χρηματοδότηση 17,5 εκ. ευρώ για τη «Σύνταξη Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, Ειδικών Εκθέσεων και Σχεδίων Διαχείρισης για περιοχές του Δικτύου Natura 2000» για το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Με βάση αυτό τον προγραμματισμό σήμερα θα είχαν ολοκληρωθεί και παραδοθεί οι ΕΠΜ.

Ωστόσο, μετά την ψήφιση του ν. 4685/2020 εισήχθησαν νέα δεδομένα που άλλαξαν άρδην τον προγραμματισμό εκπόνησης των ΕΠΜ και κατ’ επέκταση της κύρωσης των ΠΔ, επιφέροντας σοβαρότατες καθυστερήσεις στη θεσμική κατοχύρωση των προστατευόμενων περιοχών. Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα του ΥΠΕΝ και σύμφωνα με τον μελετητή που εκπονεί την ΕΠΜ για την περιοχή του Δέλτα Αξιού, το Α’ παραδοτέο της Α’ φάσης θα είναι έτοιμο τον Αύγουστο του 2021, άρα η διαδικασία ολοκλήρωσης των ΕΠΜ και των προτάσεων χρήσεων γης έως την έκδοση του ΠΔ παραπέμπεται στις καλένδες.

Κανένα δείγμα πολιτικής βούλησης

Μπροστά στο αδιέξοδο των περιβαλλοντικών μελετών, ο Φορέας Διαχείρισης πρότεινε να αξιοποιηθεί η δεύτερη επιλογή που δίνει το ΣτΕ για να προχωρήσει το Προεδρικό Διάταγμα, δηλαδή να διενεργηθεί περιβαλλοντικός προέλεγχος του επικαιροποιημένουσχεδίου του ΠΔ, αφού επικαιροποιηθεί και συμπεριλάβει τα στοιχεία που έχει ο Φορέας για τις νέες περιοχές.

«Δυστυχώς δεν έχειγίνεικαμιάαπολύτωςενέργειααπό πλευράς του Υπουργείου Περιβάλλοντος,ούτε διαπιστώνουμε κάποια κινητικότητα ή πολιτική βούληση στο θέμα αυτό, παρά το ότι έχουμε επανειλημμένα και γραπτώς και προφορικάεκφράσει τις θέσεις μας και την έντονηανησυχία μας. Επίσηςθέσαμε στην διάθεση του ΥΠΕΝ όλη την τεχνογνωσία μας, όλα τα στοιχεία παρακολούθησης της βιοποικιλότητας που συγκεντρώνουμε για την περιοχή επί σειρά ετών και προτείναμενα συνεργαστούμε με κάθε τρόπο, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία», αναφέρει η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης, Αθηνά Παναγιώτου. «Θα φτάσουμε στο καλοκαίρι του 2021 και η περιοχή, η οποία ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, θα μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι», τονίζει η ίδια.

Ο χρόνος μετράει αντίστροφα

«Η ανησυχία μας γίνεται πολύ πιο έντονη μετά την ψήφιση στην Βουλή του ν. 4685/2020, με τον οποίο  καταργεί τους 36 Φορείς Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών της χώρας, που αποτελούν βασικό εργαλείο προστασίας των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, αντικαθιστώντας τους με ένα αθηνοκεντρικό ΝΠΙΔ, τον ΟΦΥΠΕΚΑ, και πρόσφατα με την ψήφιση του άρθρου 129 στον Νόμο για τις Δημόσιες Συμβάσεις που δημιουργεί ένα κατ’ εξαίρεση πολεοδομικό εργαλείο, για υπό-περιοχές των περιοχών του δικτύου Natura 2000, για να προχωρήσουν ‘’επενδύσεις’’, σε αντίθεση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας», τονίζει ακόμη η κ. Παναγιώτου.

Όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια περίοδο που η χώρα μας καταδικάστηκε από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) για μη συμμόρφωση με την οδηγία για τους οικοτόπους (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ), καθώς έκρινε ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις της, καθότι δεν καθόρισε εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας (έως το 2012) τους απαιτούμενους στόχους διατήρησης και δεν θέσπισε τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για προστατευόμενα είδη και οικοτόπους στις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου Natura 2000.

«Αυτό που έρχεται δυστυχώς δεν είναι μονό τα υπέρογκα πρόστιμα που θα μας επιβληθούν από την ΕΕ, αλλά και η καταστροφή του διεθνούς σημασίας υγροτόπου του Δέλτα Αξιού, καθώς και άλλων τέτοιων σπάνιων οικοσυστημάτων της χώρας μας», καταλήγει η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου.