Συνάντηση με τον πρόεδρο του ΕΕΘ, Κυριάκο Μερελή και μέλη της Διοικητικής Επιτροπής του επιμελητηρίου πραγματοποίησε αντιπροσωπεία της Κίνησης Πολιτών, αποτελούμενη από τους Γρηγόρη Ζαρωτιάδη, καθηγητή Οικονομικών του ΑΠΘ, τη Ρία Καλφακάκου, καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μαγκριώτη, πρώην βουλευτή Θεσσαλονίκης και υπουργό του ΠΑΣΟΚ, πολιτικό αναλυτή και Γιάννη Ξενίδη, καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου της Κίνησης Πολιτών, στη συνάντηση αναπτύχθηκε γόνιμος και ουσιαστικός διάλογος, ενώ τα μέλη της Κίνησης Πολιτών τόνισαν τα εξής:
“Το Υπερταμείο και η θυγατρική του ΔΕΘ–HELEXPO κακοποιούν την αλήθεια, όσον αφορά τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και τις επιπτώσεις του περιβόητου σχεδίου στη βιωσιμότητα της πόλης, διαψεύδουν όσα έχουν κατά καιρό εξαγγείλει για το κόστος και τα χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των σχεδίων τους, και συνεχίζουν να παραπλανούν για δήθεν «δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου 100 στρεμμάτων πρασίνου και πυκνής φύτευσης».
Το 2013 ανέτρεψαν, τον καθολικά αποδεκτό σχεδιασμό για την ΔΕΘ, που είχε θεσμοθετηθεί με νόμο στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης το 1985.
Ο αρχικός σχεδιασμός για δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στην καρδιά τη πόλης με ταυτόχρονη μεταφορά των εγκαταστάσεων της ΔΕΘ στην Σίνδο – αυτό που προέβλεπε το Ρυθμιστικό Σχέδιο από το 1985, και υποστήριζαν έως τότε όλοι οι φορείς της Θεσσαλονίκης – ανατράπηκε το 2013, με άλλοθι το μνημόνιο και την αδυναμία δημόσιας χρηματοδότησης.
Στη θέση του προωθήθηκε η λεγόμενη «ανάπλαση της ΔΕΘ» από ιδιώτες επενδυτές, που προβλέπει την κατασκευή εκθεσιακών περιπτέρων, αλλά και την επιπλέον κατασκευή στο χώρο της Διεθνούς Έκθεσης ξενοδοχείου και εμπορικού – επιχειρηματικού κέντρου με μεγάλα υπόγεια πάρκινγκ, που θα εκμεταλλεύεται για δεκάδες χρόνια ο ανάδοχος σαν αντιπαροχή της «επένδυσης».
Όσο για το πράσινο, το ίδιο ψευδεπίγραφα, ονομάζουν «Μητροπολιτικό Πάρκο» και «πράσινο πυκνής φύτευσης» όλη την αδόμητη έκταση των 100 στρεμμάτων (που περιλαμβάνει πλακόστρωτα, πεζοδρόμια, δρόμους, παρτέρια και διάσπαρτα παρκάκια), από την οποία, σύμφωνα με τα δικά τους στοιχεία, που παρουσιάστηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης στις 13-11-2024, η «περιοχή με φύτευση» είναι 43.100 τ.μ.
Οι συνεχείς αλλαγές στο σχέδιο και το ύψος της χρηματοδότησης
Επί χρόνια η διοίκηση της ΔΕΘ-HELEXPO, χωρίς να εμφανίζονται οι κυβερνήσεις και το ΤΑΙΠΕΔ που διαχειρίζονταν το σχέδιο, δήλωνε ότι έχουν επενδυτές και έτοιμες μελέτες. Φθάσαμε στο 2022, όπου παρουσίασαν το αποτέλεσμα αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ένα φαραωνικό σχέδιο Γερμανικού μελετητικού γραφείου, ενώ το κόστος από τα αρχικά 124 εκ. ευρώ ανήλθε στα 300 εκ. ευρώ, από τα οποία ο επενδυτής θα βάλει τα 100.
Ο διαγωνισμός που αναλαμβάνει να ετοιμάσει ο τεχνικός σύμβουλος θα γίνει με βάση “προκαταρκτική αρχιτεκτονική μελέτη», ενώ ο ανάδοχος θα κάνει «μελέτη και κατασκευή», με το καθεστώς αδιαφάνειας των Συμπράξεων Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Όμως πριν ξεκινήσουν οι μελέτες πρέπει να βρεθεί η χρηματοδότηση, που είναι στον αέρα – δεν είναι καθόλου εξασφαλισμένα για αυτό το έργο τα 200 εκ. ευρώ του Δημοσίου.
Μπορεί ο Υπουργός Οικονομικών να τους υποσχέθηκε 80 εκ. ευρώ από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης -πρώην ΠΔΕ, αλλά για τα επιπλέον 40 εκ. ευρώ μήπως πιστεύουν ότι υπάρχουν «κουτόφραγκοι» στις Βρυξέλλες και θα τους κοροϊδέψουν ώστε να διαθέσουν πόρους του ΕΣΠΑ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ενώ δεν προβλέπεται για έργα real estate; Και τα υπόλοιπα τουλάχιστον 80 εκ. ευρώ που θα πρέπει να δανειστεί η (κρατική) ΔΕΘ-HELEXPO ΑΕ με κρατική εγγύηση, πώς θα τα διασφαλίσουν και πώς θα τα αποπληρώσουν, από τα κέρδη της ΔΕΘ-HELEXPO; Αλήθεια γιατί αποκρύπτουν αυτό το δάνειο στην τελευταία ανακοίνωση, μήπως φοβούνται την κατακραυγή του κόσμου;
Το συνεχώς αναβαλλόμενο, χωρίς εξηγήσεις χρονοδιάγραμμα
Η αρχική φιλοδοξία τους, ήταν το έργο να είναι έτοιμο το Σεπτέμβριο του 2026 για να συμπέσει με τον εορτασμό των 100 χρόνων της ΔΕΘ. Πέρσι όμως ανακοινώθηκε ότι μετατίθεται ο χρόνος παράδοσης κατά πέντε χρόνια, στο 2031. Στην πρόσφατη ανακοίνωση διευκρινίζουν ότι «Το Β’ εξάμηνο 2026αναμένεται να έχει υπογραφεί η σύμβαση με τον ανάδοχο ώστε να ξεκινήσει η εκπόνηση των μελετών που απαιτούνται για την αδειοδότηση και την εκκίνηση του κατασκευαστικού έργου». Παράλληλα προσδιορίζουν την ολοκλήρωση των εργασιών σε τέσσερα χρόνια, έως το 2031, ενώ υποστηρίζουν ότι «το Έργο θα υλοποιείται και θα παραδίδεται τμηματικά, ώστε να μην διακοπεί η λειτουργία του Διεθνούς Εκθεσιακού και Συνεδριακού Κέντρου Θεσσαλονίκης»!
Εκτός από τη χρηματοδότηση, το χρονοδιάγραμμα είναι και αυτό στον αέρα. Όχι μόνο επειδή εκκρεμεί απόφαση του ΣτΕ για προσφυγή της Κίνησης για το Μητροπολιτικό Πάρκο και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η οποία συζητήθηκε πρόσφατα. Ούτε επειδή θα υπάρχουν με βεβαιότητα καθυστερήσεις επειδή ο χώρος της Έκθεσης έχει διαπιστωμένους αρχαιολογικούς χώρους. Αλλά και χωρίς αυτά, είναι αδύνατο με «τμηματική κατασκευή», που να μη διακόπτει την εκθεσιακή λειτουργία όπως υπόσχονται, σε τέσσερα χρόνια να κατεδαφιστούν τα υφιστάμενα κτίρια και κατασκευές, να ανασκαφεί ο χώρος, να ανεγερθούν τα νέα κτίσματα (μεγαλύτερα του Παλαί ντε Σπορ) και να ολοκληρωθεί το έργο περίπτερα- ξενοδοχείο-εμπορικό κέντρο-υπόγεια πάρκινγκ-«πάρκο».
Πριν ξεκινήσει η κατασκευή και μετά την υπογραφή της σύμβασης ανάθεσης του έργου, από το 2027 σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμά τους, ο ανάδοχος-«επενδυτής» θα πρέπει να κάνει τις πέντε σημαντικές και αναγκαίες μελέτες, που έχει επιβάλει το ΣΤΕ: Περιβαλλοντική, υδραυλική-αντιπλημμυρική, κυκλοφοριακή, αρχαιολογική, οικοδομική. Με τι διαδικασίες θα τις αναθέσει, πόσο θα κοστίσουν και πότε θα ολοκληρωθούν, ώστε να αρχίσει η κατασκευή του έργου; Και αν κάποια από τις μελέτες δεν εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, πόση καθυστέρηση θα υπάρξει; Ποια η σκοπιμότητα να γίνει ανάθεση πριν εγκριθούν οι μελέτες, ποιος θα πληρώσει τις καθυστερήσεις ή την αδυναμία εκτέλεσης του έργου;
Το μόνο βέβαιο είναι ότι όχι μόνο όλα αυτά δεν θα ολοκληρωθούν μέχρι το 2031, αλλά και για πολλά χρόνια ακόμη, το κέντρο της πόλης θα είναι ένα ατέλειωτο εργοτάξιο.
Καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτό για την πόλη και τις λειτουργίες της; Μήπως μετά από όλα αυτά τα χαμένα χρόνια, θα προστεθεί και το οριστικό τέλος της εκθεσιακής λειτουργίας της ΔΕΘ, αφού οι λίγοι ιδιώτες εκθέτες που έμειναν (γιατί οι περισσότεροι ήδη από χρόνια εκθέτουν στα εκθεσιακά κέντρα της Αττικής) θα φύγουν και αυτοί;
Μπορούν να συνειδητοποιήσουν έστω και τώρα τις ευθύνες τους απέναντι στην πόλη, τους Θεσσαλονικείς, την Έκθεση και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής;
Η πρότασή μας: Βιώσιμη ανάπτυξη και ανθεκτικότητα της πόλης με οικονομική ανάπτυξη και προοπτική για τη ΔΕΘ
Δεν υπάρχει καμία ανάγκη σήμερα για την εμπλοκή ιδιωτών επενδυτών, ώστε να πρέπει να κατασκευαστεί σε αντιπαροχή ένα ακόμη ξενοδοχείο και εμπορικό κέντρο στην καρδιά της πόλης. Με τα χρήματα που προβλέπεται να διαθέσει το δημόσιο μπορεί να εξασφαλιστεί η κατασκευή εκθεσιακού κέντρου στα Δυτικά της πόλης, για τις βαριές και οχλούσες εκθέσεις, όπως προβλεπόταν, για το οποίο λόγω του αναπτυξιακού χαρακτήρα είναι δυνατή η χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους, και ταυτόχρονα η δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στο χώρο της ΔΕΘ, χωρίς επιβάρυνση στις λειτουργίες της πόλης ή της ΔΕΘ, με την αναβάθμιση μερικών κτιρίων που έχουν αρχιτεκτονική και ιστορική αξία, για την διοργάνωση, μη οχλουσών εκθέσεων. Αντί για περισσότερο τσιμέντο και περισσότερα αυτοκίνητα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, της πόλης με τη μικρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο στην Ευρώπη (2,5 τ.μ.), με ρύπανση που προκαλεί 1000 επιπλέον θανάτους το χρόνο και σε επίπεδα που προκάλεσαν καταδίκη της χώρας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πρέπει να δημιουργηθεί ένας πνεύμονας πρασίνου και ανθεκτικότητας της πόλης, ένα πραγματικό Μητροπολιτικό Πάρκο στο χώρο της ΔΕΘ”.
